Over de afbeeldingen

[Hier op afbeelding klikken = terug naar de bronpagina]

1 Uranus, Pluto, Neptunus

Ontwerp : Stichting van Well Publicaties.
(Voor een korte uitleg van de astrologische symboliek kunt u hier terecht.)

Ontwerp : Stichting van Well Publicaties. Vrijgegeven voor niet-commercieel gebruik en op deze site te downloaden.

2 Logo/Site-schema

Ontwerp : Stichting van Well Publicaties.

2a Bron

Stichting van Well Publicaties. (Logo)
De oprechte as doet zowel aan een boom denken waarmee water uit een put opgehaald kan worden, als aan de pool-as die loodrecht op het equatorvlak staat en zodoende het hart van de wereld vertegenwoordigt. Bovendien is het een opgericht K'an trigram ('water'), dat met de Zwarte Maan, de kraan(ige) vogel en de inspiratie van Innerlijke Waarheid associeert. Het symbool kan ook beschouwd worden als de afschaduwing van een Rode Zuiderwindlelie ...

2b Paden

De zonnebaan (waarin zich ook de planeten Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus bevinden) wordt in China en Japan 'Het Gele Pad' genoemd; een synoniem voor de Dierenriem. De eivormige maanbaan wordt 'Het Rode Pad' genoemd.

3a I Tjing

Vertaling en ontwerp : Stichting van Well Publicaties.

3b Tau Te Tjing

Vertaling en ontwerp : Stichting van Well Publicaties.

4 De Natuurlijke Gids

'Moge de natuur, rede, ervaring, boeken tot gids, staf, bril en lamp zijn voor de alchemist.'

Uit : M.Maiers Atalanta Fugiens, Oppenheim 1617 CE. Universitätsbibliothek Mainz.

5 Zen-patriarch/tijger

Vermoedelijk 13^e-eeuwse copie naar Skih K'o (10^e eeuw) die als bron van alle Zen en Ch'an schilderkunst beschouwd wordt.

Uit : Helft van de twee-eenheid : 'Twee Patriarchen, hun denken harmoniërend.' Nationaal Museum Tokyo.

6 Gids

De ziel als leidster die de weg wijst. Aquarel van William Blake (1757-1827 CE) bij 'Purgatorio', canto IV.31-45, van Dante (1265-1321 CE).

Uit: http://www.blakearchive.org/blake/images/but812.1.76-74.wc.100.jpg

7 Leerling

Dit beeldje (een aan Priapus voorafgaand symbool) stamt uit de koninklijke graven van Oer (ca. 2300 BCE). We zien een met wollige veren bedekte Ram, die zich opgericht heeft om zich in de Levensboom met (Ishtar's) vruchten der onsterfelijkheid te voeden.

Uit : British Museum, Londen.

8 Wortelonderzoek

Yi In-Mun (Korea, 1745-1825 CE) ; 'Jonge onsterfelijke onder een den.'

Uit : Piongiang, Galerij. (Werner Foreman Archive).

9 Geestdrift

Ontwerp : Stichting van Well Publicaties.

10 Loutering

Al-Razi publiceerde deze afbeelding in 'Opera Medicinalia' (begin 14^e eeuw).

Uit : Biblioteka Jagiellonska, Krakow, Ms. 837.

11 Chakramodelkleuren

Ontwerp : Stichting van Well Publicaties.

11a Anjelier

Dianthus caryophyllus, letterlijk : 'Bloem der bloemen', werd bij de Grieken opgedragen aan 'de god der winden'. Deze Zwarte Zon symboliek behoort bij de 1^e (wortel)chakra. De hier afgebeelde Karthuizer Anjer (Dianthus carthusianorum). Genoemd naar René Descartes (1596-1650 CE), grondlegger van het Westerse Rationalisme, bekend om zijn juigenden uitspraak: 'Ik denk dus in ben!' waarop gereageerd werd met: 'Dit simpele feit heeft bij Mij geen gevoel van dankbaarheid op weten te roepen.' (bron onbekend)

Uit : Flora van Oudemans (1859-1862 CE).

11b Duizendblad

Achillea millefolium levert stelen die traditioneel voor I Tjing orakelraadpleging gebruikt worden. Met name de planten die bij het graf van Confucius groeien zijn erg gewild. De Zwarte Maan/hexagram 61 symboliek ('Innerlijke Waarheid') behoort bij de 4^e (hart)chakra.

Uit : Flora van Oudemans (1859-1862 CE).

11c Lotus

Nymphaea lotus of Nymphaea alba (witte lotus) wordt al sinds onheuglijke tijden in het Oosten vereerd als een mystiek symbool van het leven, van spiritualiteit en als het centrum van het heelal. Volgens de Egyptenaren was de lotus een heilige plant en zij offerden hem aan de goden. Iedereen die de geur van de lotus inademt, ontvangt zijn bescherming. Diens symboliek behoort bij de 7^e (kruin)chakra.

Uit : Flora van Oudemans (1859-1862 CE).

12 Kruidenplukker

'De Kruidenplukker'. Olieverf op paneel door Han Koning (1974 CE). [ © ]

Uit : coll. Haitsma, holland.

13 Myriade ...

'Tienduizend bamboestengels in de mist'. Guan Daosheng (1308 CE). Ze behoort tot de beroemdste vrouwelijke Chinese schilders en de oudste van wie werk bewaard gebleven is.

Uit : Nationaal Paleismuseum Taipei, Taiwan.

14Levensbeschouwing

'Looking at life'. Olieverf op board door Victor Linford (1975 CE). [ © ]

Met dank aan de Victor Linford Foundation!

Uit: Privaat collectie.

15 Weg

'Road'. Door Reiichi Tsuchiya (1979 CE). [ © ]

Uit : Gifu Prefectural Museum of Art (Japan).

16 Vogelwachter

'Vogelwachter'. Olieverf op paneel door Han Koning (1973 CE). [ © ]

Uit : coll. Emond.

17 Kindertekening

17a Grafvaandel

Uit: Ma Wang Tui grafheuvel, Han dynastie.

18 Tegenstelling

'De volgende dag piepen ze weer samen' is het humoristische commentaar van Po-shih, die dit schilderij gesigneerd en van eigen zegel voorzien heeft. [ © ]

Uit: ?

19 De Steen der Wijzen

Uit: Elias Ashmole, Londen 1652 CE. British Library, Londen.

20 Maanfasen

Uit: Andreas Cellarius, Harmonia Macrocosmica, tweede druk. Amsterdam 1661 CE.

21 Twee banen

22 Zwarte Zon

Uit: Salomon Trismosinus, in Splendor Solis ('Schittering der Zon'),1532-1535 CE. Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Berlijn, Ms Germ fol 42.

23 Verteren (afb. 58/59)

Uit: J.C. Barchusen, Elementa Chemiae, Leiden 1718 CE, (naar een anoniem manuscript uit de 2^e helft van de 16^e eeuw dat zich in een Benedictijnen klooster te Schwaben bevond.)
Eisen-Bibliothek, Kloster Paradies, Langwiesen (Schweiz).

24 Verteren (afb. 60/61)

25 Verteren (afb. 62)

26 Gedicht van J.W. von Goethe (1749-1832 CE)

Uit: Dichtergrüße von Elise Polko, Leipzig 1868 CE.

27 Kind

Uit: J.C. Barchusen, Elementa Chemicae, fig. 75, Leiden 1718 CE. Eisen-Bibliothek, Kloster Paradies, Langwiesen (Schweiz).

28 Mutterherz. Gedicht van Albert Traeger (1830-1912 CE)

Uit: Dichtergrüße von Elise Polko, Leipzig 1868 CE.

29 Geleerde beschouwt de maan (in overgave). Toegeschreven aan Ma Yüan ± tussen 1190 en 1225 CE.

Uit: Museum v. Atami

30 haas kruipt in hol onder alchemistische berg Haas/inzicht

De alchemist dwaalt net zo lang rond tot de maanhaas hem toont hoe hij onder de uiterlijke facade komt die via zeven treden naar een paleis reikt. Hier worden de principes Sol en Luna één, die als de vogel Feniks de innerlijke koepel kroont.

Uit: S. Michelspacher, Cabala. Augsburg 1616 CE.

31 Gedicht van Friedrich Rückert (1788-1866 CE)

Uit: Dichtergrüße von Elise Polko, Leipzig 1868 CE.

32 Moeder

Uit: J.C. Barchusen, Elementa Chemicae, fig. 76, Leiden 1718 CE.

33 'Tot zwijgen brengen' door Paris Nogari (Rome, 1536-1601 CE)

Uit: Biblioteca Apostolica Vaticana

34 Sol (zon) gekarakteriseerd met drievoudige zweep en teugels

Uit: Nicola d'Antonio degli Agli, 1480 CE, Biblioteca Apostolica Vaticana, Ms. Urb. Lat. 899, f98.

35 plato's grot De zintuigen tonen het licht slechts als een flauwe afspiegeling die vanuit een grot waargenomen wordt

Uit: A. Kircher, Ars magna lucis. Rome, 1665 CE. Universitätsbibliothek Mannheim.

36 Wijsheid komt van Reflectie. Rafaël (1483-1520 CE)

Uit: de Stanza Della Segnatura van het Vaticaan.

37 Ei

38 Kikkerprins: naar een verhaal van de Gebroeders Grimm. Hans Arnold (1925-2010 CE) [ © ]

39 Pegasus

Dit witte gevleugelde paard kwam te voorschijn na de onthoofding van Medusa en steeg op naar de hemel waar het de vorm van een sterrenbeeld aannam. Het witte paard wordt in de Griekse oudheid beschouwd als de ziel die ten hemel stijgt.

Uit: British Museum, Londen.

40 De Griekse God Phanes rijst op uit het kosmische ei dat omringd wordt door de dierenriem, naar een marmeren plak (117-138 CE) die zich in Galleria Estense, Modena bevindt.

Uit: Zeus: a study in ancient religion - fig. 909 - page 1052 (1914 CE) van Arthur Bernard Cook (1868-1952 CE).

41 Ring met naald

42 Eenhoorn

Uit: Metropolitan Museum of Art.

43 'Paranoïde-kritische eenzaamheid' is de titel van deze in 1935 CE door Salvador Dalí geschilderde 'fossiele' wagen. [ © ]

Uit: Edward James Foundation.

44 Zeven Wijzen van het Bamboebos. Fu Boashi (1904-1965 CE). [ © ]

De wijzen waren een groep taoïstische geleerden die de filosofie van 'wu wei', het niet-doende-zijn, verder ontwikkelden.

Uit: Bridgeman Art Library, Londen/New York (private-collectie).

45 Aan de voet van het vaandel

Uit: Splendor Solis, S.Trismosinus (1532-1535 CE). Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Berlijn, Ms Germ fol 42.

46 Begenadigende Wijsheidsboom (±1526 CE)

Uit: De Alchimia. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

47 Voldragen Levensboom (±1526 CE)

Dood en ontbinding vormen de sleutel tot het hogere leven, fundament en bron van heel het werk. Nadat het vocht aan het dode lichaam is onttrokken, "heeft elk ding het 'vuur' nodig tot de 'geest' van dat 'lichaam' is veranderd en nachtenlang blijft staan, zolang de mens in zijn graf tot stof wordt. Nadat dat is gebeurd, zal God hem zijn geest teruggeven (...) en na de vernietiging verbeterd, zoals de mens na de wederopstanding sterker en jonger wordt dan hij in deze wereld is geweest." Turba philosophorum. Uitg. J.Ruska, Berlijn 1931 CE.

Uit: De Alchimia. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

48 Zwarte Zon

Uit: Johann Daniel Mylius, 'Philosophia reformata continens libros binos' Frankfurt 1622 CE, p.117, fig. 9. British Library, Londen.

49 Tarot

Tarot afbeeldingen verschenen in 'Practical Astrology' van Comte C. Saint-Germain (Edgar de Valcourt-Vermont), Chicago 1901 CE. Tarotkaarten, wel 'Het Boek van Toth' genoemd, stammen waarschijnlijk niet echt uit Egypte. En ook de beweringen dat er een Chinese-, Hindoe- of een Atlantische achtergrond aan ten grondslag ligt zijn niet erg waarschijnlijk. Voor zover het bestaan historisch onderbouwd kan worden heeft kaartleggen een Europese ontstaansachtergrond met wat Kabbalistische invloeden. Zo zien we bijvoorbeeld de Maanmaskers Urim en Thurim, orakelinstrumenten van de hogepriesters van het oude Israel die in het oude testament genoemd worden (2.Mozes 28,30: 5.Mozes 33:8 en Ezra 2:63), op de schouders van de held die de ZEGEWAGEN ment. De oudste bewaard gebleven exemplaren stammen uit het midden van de 15^e eeuw en werden vervaardigd voor rijke edellieden in Milaan. Aanvankelijk is het 'boek' vooral in zwang bij zigeuners in Frankrijk; de zgn. 'Tarot van Marseille'. Vlak voor de Franse Revolutie van 1789 CE ontstaat er dankzij de 'verwetenschappelijking' die de Franse geleerde en vrijmetselaar Court de Gébelin (1725-1784 CE) introduceert een soort opleving die de tot dan algemeen versmade Tarot bekend maakt bij het grote publiek. In Engeland wordt het kaartleggen pas twee eeuwen later populair en wordt er aanvankelijk met 52 speelkaarten gewerkt i.p.v. met het standaardspel van 78 kaarten. De op Tarotkaarten gehanteerde symboliek, met name die van de 22 kaarten der 'Grote Arcana', gaat daarentegen wèl terug tot de bronnen van de Westerse cultuur. De eerste populaire studie over de Tarot werd in 1888 CE gepubliceerd door S.L. MacGregor Mathers (1854-1918 CE). De resultaten van de onderzoekingen naar de raadselen van de Tarot door Mathers c.s. (leden van het occulte genootschap de Hermetische Orde van de Gouden Dageraad) beschreef hij in een serie documenten die pas in de jaren 30 werd uitgegeven. Voordien hadden ze 50 jaar in manuscriptvorm gecirculeerd onder de toekomstvoorspellers die waren aangesloten bij een van de talloze occulte genootschappen. Vanaf 1910 CE zien we de 'uitgelekte' inhoud daarvan opduiken in populaire occulte boeken. Een van de mensen die zo met deze gedachten wereld in aanraking kwam was A.E.Waite, die de astrologische- en alchemistische symboliek verwerkte in zijn eigen Tarotontwerpen welke door de schilderes Pamela Colman in 1909 CE vervaardigd werden.

50 Kosmos

Op dit beeld van de kosmos herkennen we zowel de eivorm als het Volle-Maan symbool der oudheid op een aardse rechthoek.

Uit: Scivias, Hildegarde von Bingen (Rupertsberger Codex), 12^e eeuw.

51 De vergankelijke Mercuriale (levens)boom

Uit: Miscellanea d' Alchimia, Italië 15^e eeuw. Biblioteca Medicea-Laurenziana, Florence.

52 Symbolen

In de Griekse mythologie treffen we de oermoeder Gaia aan, die zonder tussenkomst van een (ander) geslacht het leven schonk aan Uranus. Met Uranus kreeg ze vervolgens 6 mannelijke en 6 vrouwelijke Titanen. Uranus werd nogal tiranniek, waarop ze de titaan Cronos (Saturnus genaamd bij de Romeinen) een scherpe sikkel gaf om diens vader van zijn (mogelijkheden tot na-) geslacht te ontdoen.

53 Oude kinderen

Uit: Splendor Solis. S.Trismosinus (Londen 16^e eeuw). Bibliothèque nationale, Parijs, Ms Allemand 113. (Eigenlijk: The British Library, Londen.)

54 Taoïstische onsterfelijken als kinderen afgebeeld

Uit: Percival David Foundation of Chinese Art.

55 Geldwolven (1920) door dadaïst George Grosz (1893-1959 CE) [ © ]

De tekening toont ons het onacceptabel scherpe aangezicht van de wereld wanneer de kleur verdwenen is.

56 De stropop (Goya, 1792 CE)

Uit: Madrid, Museo del Prado.

57 Zwijgen. Detail van een beeldrol.

Afgebeeld is Kokoezô Bosatsoe (bodhisattva Akâsagarbha), symbool van de Universele Wijsheid. (Japan, Midden 12^e eeuw).

Uit: Nationaal Museum, Tokyo.

58 'Geboorte van Venus'. Sandro Botticelli, (1486 CE)

Staande op een schelp wordt ze door Zefiers naar de kant gedreven, waar Lente gereed staat met een bebloemde mantel. Venus betekent: 'Schoonheid'/'Charme').

Uit: Uffizi Florence.

59 Houtgravure, Gustave Doré (1861 CE)

[Het Griekse woord ulè (ulh) betekent zowel 'woud' als 'materie'.]

Uit: Illustratie bij La Divina Commedia, het beroemde werk van Dante Alighieri.

60 Levensboom

De 28-voudige levensboom, afgebeeld op de muur van het N.W. paleis der Assyrische koning Ashurnasirpal II (883-859 BCE) te Nimrod, Irak. ± 875 BCE.

Uit: British Museum, Londen.

61 Meditatie

De Indiaase monnik Bodhidharma bracht rond de 5^e of 6^e eeuw het chan-boeddhisme naar China.

Uit: Yoshitoshi (1839-1892 CE) The Bridgeman Art Library, Londen (Private collectie).

62 Hotei wijst naar de maan. Fugai Ekun (1568-ca. 1654 CE)

Uit: Los Angeles County Museum of Art (LACMA)

63 Oude sterrenkaart

Bij deze houten kist (uit een graf dat op ca. 433 BCE gedateerd wordt) bevindt zich een zeer oude bewaard gebleven sterrenkaart op het gewelfde deksel. Eenvoudig weergegeven door de schrifttekens van de 28 maanhuizen.

Uit: Cultural Relics Publishing House, Beijing. (Uit het graf van markies Yi van Zeng in Sui Xian, provincie Hebei.)

64 Tegenstelling

Uit: Aurora consurgens, begin 16^e eeuw. Zentralbibliohek Zürich, Ms. Rh. 172.

65 De dialectiek van maanfasen

'Onze mercuriale draak kan alleen door Sol en Luna gezamenlijk worden bedwongen, (...).'

Uit: Aurora consurgens, begin 16^e eeuw. Zentralbibliohek Zürich, Ms. Rh. 172.

66 Astrologische spiegel Spiegel

Met aan de binnenzijde schildpad, tijger, feniks en draak, terwijl zich aan de buitenzijde een Chinese dierenriem bevindt. T'ang-periode (618-907 CE).

Uit: Shen Ts'ung-wen; T'ang, sung t'ung-ching. Peking 1958 CE

67 islamitische astrologie kaart Kaart uit 'The Fine Flower of Histories' van Logman (1583 CE).

We zien van binnen naar buiten: de aarde in het centrum en personificaties van de maan, mercurius, venus, zon, mars, jupiter en saturnus. Vervolgens enkele banen met sterren zonder zichtbare planeet-personificaties en dan een dierenriem. Daarop 28 constellaties met 28 maanfasen en 28 bijpassende symbolen.

Uit: Museum voor Turkse en Islamitische kunst, Istanboel.

68 Krishna.

Uit: Bhagavad-Gita zoals ze is. Vertaald uit het Sanskriet in het Engels door A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada. ( © ? )

69 Ontmoeting

Aan de rand van een afgrond onder dennenbomen met een vriend spreken.

Uit: National Palace and Central Museum Collections, Taichung (Taiwan).

70 Krishna

Uit: Bhagavad-Gita zoals ze is. Vertaald uit het Sanskriet in het Engels door A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada. ( © ? )

71 Hoorn

Helder gekleurde spiraalvormige tropische schelp, veelvuldig voorkomend in zowel de Hindoe-kultuur als bij Kwan Yin.

72 Kwan Yin

De hoorn in haar hand bevat genade brengende dauwdruppels.

Posterfoto, <No.6A.POS 11+01 BA1NN+05AU 829 [ © ], onbekende herkomst.

Uit: Verzameling schrijver.

73 De verborgen Heer

Op het noordelijk halfrond van de aarde zien we dat sterrenbeelden er een jaar over doen om rond de poolster te bewegen. Het sterrenbeeld 'De Grote Beer' ('Steelpannetje') wordt daarbij als oriëntatiepunt gebruikt om snel de Poolster te kunnen vinden (die het Noorden aanwijst en waar ons zonnenstelsel naar toe beweegt). Zodra het Noorden bekend is kun je op aarde een richting kiezen/navigeren...

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss.hem. F 29.

74 Heimdall (10^e eeuw)

De schildwacht bij de toegang tot het hemelrijk der Vikinggoden, blaast op zijn hoorn om op te roepen tot Ragnarök, de eindstrijd tegen de duistere reuzen die de ondergang van deze schepping bewerken (vgl. #6⁶). Detail van het Heimdallkruis op het eiland Mann.

Uit: Manx Museum, Isle of Man.

74a Cerus met Hoorn des Overvloeds

Gravure (druk op papier) uit een serie van de 4 seizoenen. Lambert Lombard, Antwerp 1568 CE.

Uit: Het Rijksmuseum (NL), object nummer RP-P-1983-15.

75 Persoonlijke- en collectieve lijnen

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

76 Blauwgrijze jade waterbuffel

Chinese Waterbuffel. Blauwgrijs (=zeldzaam) nefriet associeert met de hemel.

Uit: Chinese Jade en Rolschilderingen uit de Dongxi-verzameling. Nicole De Bisscop, Brussel 1995 CE(Kredietbank). [ © ]

77 Het op de bodem vallende

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

78 'Verblijven in het Fuchun-gebergte'

wordt als mijlpaal in de Chinese landschapskunst beschouwd. Huang Gong-wang (1259-1354 CE), de schilder van deze dwarsrol, trok zich na een onsuccesvolle ambtelijke loopbaan als taoïst terug in de eenzaamheid der bergen. In een bijschrift verklaarde hij dat opzetten van het ontwerp in een keer gebeurt was, maar dat de uitvoering der -tot hun grondvormen teruggebrachte- details drie jaar gevergd had.

Uit: National Palace Museum, Taipei.

79 Vogel op nest

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

80 Deling

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

81 Liang K'ai (1140-1210 CE): Bamboe kappende (6^e) Ch'an-patriarch

Uit: Tokyo Nationaal Museum.

82 Jong lam

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

83 Zeef

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

84 Kwakende kikkers

'Het klagende lied der kikkers' van Tanaka Taiho illustreert bijgaand 'klagend' gedicht.

Uit: 'Nieuw-vertelde en geïllustreerde verhalen uit Ise' (Shinyaku Ehon Ise Monogatari, Kyôto 1972 CE) [ © ]

85 Schildpad; de zwarte krijger. (Verboden Stad, ± 15^e eeuw)

Deze bronzen schildpadbeelden stonden voor de Zaal van de Hoogste Harmonie en het Paleis van Hemelse Zuiverheid.

Uit: http://chinaexposure.blogspot.nl/2011_01_01_archive.html

86 Dauwschalen

'Die dauw is het manna waarmee de zielen der gerechtigen zich voeden. De voorbestemden hongeren ernaar en rapen het met volle handen op de velden des hemels.' (Zohar)

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

86a Vrouwenmantel, (Alchemilla Vulgaris)

Uit: Bilder ur Nordens Flora, Carl Axel Magnus Lindman (1917-1926 CE).

87 Ossehoeder

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

88 Twee kinderen in rozenbloesem, gescheiden door de slang van de eeuwigheid. (1803 CE)

Dauw, in het Frans: 'rosée', in het Latijn: 'ros', associeert met Roos.

Uit: P.O. Runge.

89 'De Ossehoeder'; Han Kan (720-780 CE)

Twee kostbare volbloedpaarden worden door de enkeling op het witte paard beheerd.

Uit: National Palace Museum Taipei (Formosa).

90 Bruids(schat)kist met gevleugelde

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

91 Li Ti (geb. 1100 CE te Honan)

De van kou ineengedoken buffel-herder draagt tijdens zijn terugweg door de sneeuw een fazant als buit aan diens staf.

Uit: Jamato Boenka Museum, Osaka.

92 Bewegingloos paard in streng koude wind

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

93 Zwaard

Uit: anoniem (tatoo art)

94 Boom met geringe draagkracht in de nok

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

De Nok. Door Sesshu Toyo (2^e helft 15^e eeuw) Japan

Uit: Nationaal Museum Tokio.

Zichtbare offerplaats

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

97 Confuciaans heersen

Zegel met spreuk, omringd door de vier kwadrant-dieren.

Uit: De gesprekken van Confusius

98 Muurschat

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

99 'Wie de filosofische rozentuin wil betreden zonder sleutel, is als een man die wil lopen zonder voeten.'

Uit: Michael Maier, Atalanta fugiens. Oppenheim 1618. The British Library, Londen.

100 Minchô; Hut aan bergrivier (Ausschnit) ±1413 CE.

Dit is een vroeg voorbeeld van de ideale hermitage (kluis) van een Zen-aanhanger. Het landelijke, vanaf de rivieroever tot in het water aangebouwde Paviljoen staat temidden van een met nevelslierten doortrokken landschap.

Uit: De rol met gedichtopschriften en beeldende voorstellingen, de zgn. Shiga-Jiku, is het centrale stuk der Tokonoma. Onder deze gedicht/beeld-rol neemt het Shosaiji-type der schrijfkluisrol een belangrijke plaats in. Japan, Kyôto, Konchiin.

101 Scherpte

Droom veroorzaakt door de vlucht van bij rond een granaatappel, een seconde voor het ontwaken. Salvador Dali (1944 CE). [ © ]

Uit: Museo Thyssen-Bornemisza, Madrid, Spanje.

102 Gong Xian: 'Duizend toppen en tienduizend dalen' (17^e eeuw)

Uit: Museum Rietberg, Zürich. Collectie C.A.Drenowatz.

103 Schrijlings

De wijdbeense zithouding was favoriet bij Japanse krijgsheren en demonstreert macht.

Uit: print, Akira Kurosawa Centennial. Bij de film 'Kagemusha - Der Schatten des Kriegers', Japan (1979 CE).
http://www.bampfa.berkeley.edu/film/FN18707

104 Gelaarsd

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

105 Terp

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

106 Chinese terp schildering Terp

De nadrukkelijk krachtige penseelvoering bij de contouren en bij de structuurtekening van de rotsen wordt omschreven als: 'de houwsporen van een bijl'-techniek. (Anoniem) ca. 15^e of 16^e eeuw.

Uit: Museum für Ostasiatische Kunst, Keulen.

107 Maag, de Hemelse Graanschuur

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

108 Danaë (1907-1908 CE) door Gustav Klimt

Deze schildering toont ons, in Art Nouveau-stijl, hoe de hemelse gouden regen geassocieerd is aan de versluierde afgeslotenheid van de foetushouding.
Uit: Private-collectie.

109 Onduidelijk bont gezelschap

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

110 Plejaden

Ook wel 'het Zevengesternte' of de 'Zeven Zusters' genoemd. Vanaf boven rechtsom: Merope, Celeno, Sterope, Maia, Taygeta, Alcyone en Elektra in het midden. De Hindoes beschouwden dit sterrenbeeld wel als een vlam ter ere van de vuurgod Agni of als een mesje met een kort heft. In het middeleeuwse Europa was deze groep bekend als de 'haan en kuikens'. In de Griekse mythologie huilen de zeven zusters onophoudelijk.

Uit: Italiaans manuscript (9^e-10^e eeuw CE). Afb. : Ms.Harley 647 fol.4v. British Library, Londen.

111 Grote en kleine jagers

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

112 Tijgerhart op de zijderoute naar het Westen

Muurschildering in een grot van de oase Dunhuang

Uit: De Zijderoute. Håkan Wahlquist.

113 Oordelen

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

114 Kop van de Witte Tijger

Donker Brons met zilver ingelegd (± 300 BCE) .

Uit: Museum für Ostasiatische Kunst, Keulen.

115 Anubis

de Egyptische god met de jakhalskop die hier bij een dode staat, wordt geassocieerd met de Hondsster Sirius ('de flonkerende/brandende'), de helderste ster aan de hemel. Deze bevindt zich in een van de twee honden (Canis Major) van het sterrenbeeld Orion. Canis Major vinden we in de Griekse mythologie terug als de driekoppige hond Cerberus die de poort naar de Hades, het dodenrijk, bewaakt. In China staat Sirius bekend als 'De hemelse jakhals', welke gedood werd nadat deze de oogst vernietigd had. In het Midden Oosten en India werd dit kleinste maanhuis (± 1 graad) vermoedelijk niet apart onderscheiden maar als begin van het maanhuis 'Orion' beschouwd.

Uit: Muurschildering uit de 19^e Dynastie. Graftombe te Deir el-Medina in Thebe.

116 Li T'ang (1124 CE)

We zien verharde, onrijpe natuurvormen. Vegetatie op de bergen, silhouetten van de centrale bomen op de lichte nevelvelden, lange vaste contourlijnen, bergen op een verticale as uitgericht,...

Uit: Nat. Palace Museum Taipei, Taiwan.

117 Orion

Duitse speelkaart uit 1719 CE.

Uit: Charles Walker Collection

118 Apotheose der oorlog 1870/1871; Wassili Wereschtschagin (1842-1904 CE)

Uit: Laatste uit een serie van 121 schilderingen. Moskou, Tretjakow-Galerie.

119 Feniks

120 De Bron

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

121 Het zuiveren van alle zwartheid (blaam, zweet en bloed) vereist 'vrouwenwerk'

Uit: S. Trismosin, Splendor Solis. Londen 16^e eeuw. The British Library, Londen.

122 Voertuig met schelmen

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

123 Terugtocht van de veerboot en dorp in de nevel'. Xia Gui (begin 13^e eeuw)

Uit: Nelson-Atkins Museum, Kansas City.

124 Bespat worden

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

125 Dichter. Anoniem (eind 11^e eeuw)

Literaire edelman onder een wilg. De inspiratie ontspringt als druppels van een treurwilg, zoals redenen tot klagen aan een persoon die zijn zinnelijkheid niet inperkt.

Uit: Nationaal Paleismuseum, Taipei, Taiwan.

126 Vuurvogel

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

127 Huang Shên (1687- na 1768 CE)

'Winter aan de Yang-Tze-Kiang' (1736 CE), toont ons de gevaren voor een reiziger bij een oversteekplaats.

Uit: Verzameling H. Vetch, Hongkong.

128 De triomfboog van geschenken

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

129 Voorbereiding van kunstzinnige geschenken

(toegeschreven aan Han Huang, 723-787 CE). In deze periode, de Tang-dynastie, kwamen alle kunstvormen tot bloei. De dichtkunst vormde een onderdeel van het ambtenarenexamen, en alle bureaucraten werden geacht gedichten te maken ter gelegenheid van een keizerlijk bezoek of andere gebeurtenissen betreffende hoogwaardigheidsbekleders. Dit leverde zowel technisch/formalistisch geschaaf als enige beroemde dichters op. Zo dichtte Du Fu (± midden 8^e eeuw?) aan het eind van diens leven over de opstand tegen keizer Xuanzong:

'Ik herinner me hoe we voor de rebellen vluchtten, ons Noordwaarts haasten over gevaarlijke paden. De nacht daalde neer op de P'eng-ya Weg, de maan scheen op de Wit-water Heuvels. Een hele familie die eindeloos voort sjokte, schaamteloos bedelend bij de mensen die we tegenkwamen; vogels zongen in de vallei, een gekweel van zachte stemmen; We zagen geen enkele reiziger terugkeren. De baby was zo hongerig dat ze me beet.'

Uit: Palace Museum, Beijing.

130 Vleugels

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

131 Rijtuig

Uit: De Alchimia. Leiden 1526 CE. Rijksuniversiteitsbibliotheek, Leiden, Cod. Voss. Chem. F 29.

132 Trede

Horus-amulet in de vorm van een sieraad voor om de nek. Toegift in het graf van Toetanchamon.

Uit: ? (ruimschoots aanwezig op Internet maar het verblijf is onbekend)

133 28 fasen

Een Boeddhistische variant (detail) van de 28 fasen. Tibet 18^e eeuw.

Uit: British Museum, Londen.

134 Yan Hui: 'Li met de ijzeren staf' (een Taoïstische onsterfelijke)

vormt de helft van een tweeluik uit de 1^e helft van de 14^e eeuw. We zien hem hier de weg naar de hemel vinden.

Uit: Chion-ji, Kiôto.

135 Overvloed door Botticelli 'Abundance' (= 'Overvloed') door Sandro Botticelli (1444/5-1510 CE).

We zien dat de slechts gedeeltelijk in deze wereld verkerende Cornucopia door een 'Schone' gedragen wordt, de druiventrossen door begeleidende putti.

Uit: British Museum, Londen.

136 De planisfeer van Suzhou (Huang Shang 1193 CE),

hier in steen geetst door Wang Zhiyuan 1247, duidelijk ingedeeld in 28 sectoren ('maanhuizen').

Meer astronomische details via: https://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_constellations

137 Hemelkaart

Een Zuidpoolprojectie van de sterrenkaart met 28 sectoren, gemaakt voor een in 1094 CE gereed gekomen hemelglobe. (Tot het einde van de 16^e eeuw was dit de nauwkeurigste tijdmeter ter wereld, met minder dan 100 sec. afwijking/dg).

Uit: 'Nieuw ontwerp voor een astronomisch uurwerk'. Xin Yi Xiang Fa Yao, Su Song, 1092 CE.

138 28 Saturnus-huizen in schema

139 Saturnushuizen

De aardgod Saturnus vormt (begrensd) evenals de maan 28 huizen (17^e eeuw).

140 Terugkeer

Terugkerende herders in een onweer; Li Ti (1100-1197 CE).

Uit: Taipei (Formosa), verzameling der Chinese Nat. Regering.

141 Confuciaanse terugkeer

Confusius keert terug van een weinig succesvolle poging om de plaatselijke heerser te overtuigen van zijn ideeën (18^e eeuwse gravure).

Uit: Bridgeman Art Library, Londen/NewYork.

142 De weldaad brengende Lentedraak

Naar illustratie van Lynd Ward. (Vgl. de vorm hiervan met afbeeldingen van 'de weg naar de hemel' (134), 'abundance-hoorn' (135) en het 'Zwarte Maan symbool').

MEER AFBEELDINGEN BIJ DE NOTEN>>