De Noordelijke Sterrenhemel

 
   
 
Noordelijke Sterrenhemel
 
  Cellarius Harmonia Macrocosmica - Haemisphaerium Stellatum Boreale Antiquum (1661)  
     
 
 
  Cellarius Harmonia Macrocosmica - Haemisphaerium Stellatum Australe Antiquum (1660)  
     
 
Durer-sterrenkaart
 
  Bovenstaande houtgravure (1515) van de Noordelijke-hemel door A. Dürer diende als grondslag voor de moderne sterren-klassificatie-systemen [via Flamsteed en Bayer]. In de hoeken 4 beroemde astronomen: Aratus Cilix, Ptolemeus Aegyptius (Ptolemy), M. Mamlius Romanus (Marcus Manilius) en Azophi Arabus (Al-Sufi).  
   
 
Bovenaanzicht
 
 
 
   
 
Westerse+Chinese constellaties
 
   
     
 

Indeling in 28 Maanhuizen

 
  [die vanouds niet aan de dierenriem maar aan de 'Vaste Sterren' verbonden waren, die de maan in haar tocht langs de nachtelijke hemel passeerde.]  
     
 

Rond de tijd van het ontstaan van de Tau Te Tjing [ca. 550 BC] was er nauwelijks verschil tussen de beelden van de Vaste Sterren en de beelden van de Dierenriem. Wel was er bij de Indiaase Nakshatra's [27+1] een voorkeur voor het gebruik van huizen die allen even groot waren en op de Lenteequinox (0 graden Ariës) begonnen, terwijl er bij de Chinese Xiu [28] een voorkeur ontstaan was om huizen van ongelijke omvang te gebruiken en vanaf de heldere ster [Spica] bij de Herfstequinox te tellen. (Spica stond toen op ca. 18.27 Virgo.) De Tau Te Tjing verwijst naar dit beginpunt met de formulering: "Een niet te omvademen boom, zwermt voort uit een klein sprietje. Een terras met negen verdiepingen, zwermt voort uit een mand vol modder. Een stijging van achthonderd voet, met wat onder de voeten ligt."

[Boven de Chinese afbeelding in zwart met de aanvang bij Spica (//herfstequinox), onder de Indiaase indeling in wit met het begin in Ariës (//lenteequinox) waar de ster 'Pervati' overigens schijnt te ontbreken danwel 10' vóór 0 graden Ariës op 359.50 graden Pisces ligt bij de vage ster Zeta Piscium.]

In essentie zijn beide huizensystemen in die tijd identiek en van de Indiase indeling bestaan de oudste documenten, zodat aangenomen kan worden dat de Chinese symboliek die we ook in Japan en Korea aantreffen een verdere ontwikkeling van de maanhuizen uit de Indusvallei is.

 

 
 
 
   
 

De Arabische- en Koptische (Egyptische) indelingen in 28 Maanhuizen schijnen eigenlijk bij de rijzende Drakenkop [=Zuidermaansknoop] te beginnen maar voor het gemak op de dierenriem geprojecteerd te worden met een begin op 0 graden Ariës of 0 graden Libra. Het gaat bij de Maanhuizen dan ook niet zozeer om 'objectieve' kennis van de fysieke grenzen der maanhuizen - die nu eenmaal meer op beweeglijke elektromagnetische velden lijken dan op solide objecten - maar vooral om 'subjectief' inzicht in de cyclische ontwikkelingen die via de maan(reflectie) ter wereld komen.

Zo bestaat het Arabische alfabet uit 28 klánken die met de 28 maanhuizen corresponderen. [Niet uit 28 lettertekens die gelijkenis vertonen met de constellaties.] De Indiaase Nashakra's orienteren zich in hun naam meer op de vormen van sterrengroepen die op dieren of lichaamsdelen lijken en bij de Chinese indeling in 28 maanhuizen van ongelijke omvang wordt er meer nadruk gelegd op hun positie t.o.v. de circumpolaire sterren die nooit onder de horizon verdwijnen, i.p.v. op hun helderheid zoals bij de andere culkturen gangbaar is. Maar de vaste sterren van de Noordelijke hemel vormen een mooie 'kapstok' om de culturen/mythologiën van het Noordelijk halfrond met elkaar te verbinden en als samenhangend geheel te presenteren zodat ze hier ook als ankerpunten gehanteerd worden.

 
 
mansions
 
 
Afb. naar George Yeats, Arabische namen naar Vivian Robson
 
     
  De sterren kregen hun (Westerse) naam in een tijd dat dierenriem en sterrenbeelden zo ongeveer samen vielen zoals in onderstaande tekeningen geïllustreerd wordt.  
     
 
Draak kwadrant
 
 
 
 
Maanhuis 1
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Virgo
 
 
Spica
 
  Xiu 1. Jiao. De Hoorn
xiu01
 
  Manzil Al Simak ; 'De Ongewapende', met Spica (de Korenaar).  
  Nakshatra Chitra ; 'Helder Schijnend'.  
 
 
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 2
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Virgo
 
 
Syrma
 
  Xiu 2. Kang.
De Nek
xiu02  
  Manzil Al Ghafr ; 'De Omhulling', met Syrma.  
  Dit groepje sterren valt in de 'sleep' van het zomers-aardse onderkleed van de Maagd. Een Arabische dichter plaatste hier -tussen tanden+klauwen van de Leeuw en staart+gif van de Schorpioen- zowel de horoscoop van de Profeet als van Mozes. [Naar 'Star Names' van Richard Hinckley Allen, 1889]  
  Nakshatra Swati - Su-Ati (sanskrit) ; 'Onafhankelijkheid' met Alpha Boötis (Arcturus)  
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Bootes
 
 
Arcturus
 
   
 
 
 
Maanhuis 3
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Libra
 
 
Zuben Elgenubi
 
  Xiu 3. Di
De Bodem
xiu03  
  Manzil Al Jubana : 'De Schalen, De Klauwen' ; met Zuben Elgenubi.  
  Nakshatra Visakha : 'Gevorkt', // Rādhā : 'De Gift' ; met Zuben Elgenubi,  
  Beta Librae (Zubenelschemali), Gamma Librae (Zubenelhakribi) en Iota Librae.  
 
 
   
   
 
Zuben Elakribi
 
   
 
Maanhuis 4
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Scorpio
 
 
Dschubba
 
  Xiu 4. Fang
De Kamer
xiu04  
  Manzil Iklil al Jabhah : 'de Kroon v.h. Voorhoofd' ; met Acrab.  
  Nakshatra Anuradha : 'Vonk Volger' ; met Beta Scorpii (Acrab),  
  Delta Scorpii (Dschubba) en Pi Scorpii.  
 
 
   
   
 
Maanhuis 5
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Scorpio
 
 
Antares
 
  Xiu 5. Xin.
Het Hart
xiu05  
  Manzil Al Kalb : 'Het Hart' ; met Antares.  
  Nakshatra Jyeshtha : 'De oudste' ; met Alpha Scorpii (Antares),  
  Sigma Scorpii and Tau Scorpii (Alniyat).  
 
 
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 6
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Scorpio
 
 
 
  Xiu 6. Wei.
De Staart
xiu06  
  Manzil Al Shaulah : 'de Steker' ; met Shaula.  
  Nakshatra Mula : 'De Wortel' ; met Epsilon Scorpii (Larawag), Eta Scorpii,  
  Theta Scorpii (Sargas), Kappa Scorpii (Girtab), Lambda Scorpii (Shaula),  
  Mu Scorpii en Nu Scorpii (Jabbah).  
 
 
 
 
   
   
 
Jabbah
 
   
 
Maanhuis 7
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Sagittarius
 
 
Alnasl
 
  Xiu 7. Ji.
De Wankorf
xiu07  
  Manzil Al Na'am : 'De Struisvogels, de jager' ; met Nunki.  
  Nakshatra Purva Ashadha : 'Eerste onoverwinnelijke' ; met Delta Sagittarii  
  (Kaus Medius), Epsilon Sagittarii (Kaus Australis) en Ascella.  
 
 
   
     
     
     
     
 
Schildpad kwadrant
 
 
 
 
Maanhuis 8
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Sagittarius
 
 
Kaus Borealis
 
  Xiu 8. Dou.
De Lepel
xiu08  
  Manzil Al Baldah : 'De Stad/Provincie' ; met Albadah.  
  Nakshatra Uttara Ashadha : 'Volgende onoverwinnelijke' ; met  
  Zeta Sagittarii Ascella en Sigma Sagittarii (Nunki).  
 
 
 
 
   
   
 
Maanhuis 9
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Capricornus
 
 
Dabih
 
  Xiu 9. Niu.
De Ossenhoeder
xiu09  
  Manzil Al Sa'd al Dhabih : 'De gelukkige van Slachters', met Giedi Prima.  
  Nakshatra Abhijit ; 'Overwinnend' ; met Alpha Lyrae (Vega),  
  Epsilon Lyrae (the Double Double) en Zeta Lyrae.  
 
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Lyra
 
 
Vega
 
   
 
 
 
Maanhuis 10
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aquarius
 
 
Albali
 
  Xiu 10. .
De Maagd
xiu10  
  Manzil 24 Al Sa'd al Bula : 'De gelukkige van Slikkers' ; met Albali.  
  Nakshatra SHRAVANA : 'Gehoor' ; met Alpha Aquilae (Altair),  
  Beta Aquilae (Alshain) en Gamma Aquilae (Tarazed).  
 
Aquarius
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aquila
 
 
Altair
 
   
   
 
Maanhuis 11
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aquarius
 
 
Sadalsuud
 
  Xiu 11. Xu.
De Leegte
xiu11  
  Manzil Al Sa'd al Su'ud : 'De gelukkigste van de gelukkigen' ; met Sadalsuud.  
  Nakshatra Dhanishta/Shravishtha : 'Meest Begunstigde', met  
  Alpha Delphini (Sualocin) en Delta Delphini (Rotanev).  
 
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Delphinus
 
 
Sualocin
 
   
   
 
Maanhuis 12
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aquarius
 
 
Sadalmelik
 
  Xiu 12. Wei.
De Nok
xiu12  
  Manzil Al Sa'd al Ahbiya : 'Gelukkige van de verborgenen' ; met Sadalbachia.  
  Nakshatra Shatabhisha : 'Honderd genezers concentrerend' met  
  Gamma Aquarii (Sadalachbia).  
 
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Pegasus
 
 
Biham
 
     
   
   
 
Maanhuis 13
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Pegasus
 
 
Markab
 
  Xiu 13. Shi.
Het Huis
xiu13  
  Manzil Al Fargh al Mukdin : 'De gietkop' ; met Scheat en Markab.  
  Nakshatra Purva Bhadrapada : 'De eerste van de gezegende voeten'  
  met Alpha Pegasi (Markab) en Beta Pegasi (Scheat).  
 
 
 
 
   
   
 
Maanhuis 14
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Pegasus
 
 
Algenib
 
  Xiu 14. Bi.
De Muur
xiu11  
  Manzil Al Fargh al Thani : 'De tweede/lage waterpoort' ; met Algenib.  
  Nakshatra Uttara Bhadrapada : 'De volgende gezegende voeten', met  
  Gamma Pegasi (Algenib) en Alpha Andromedae (Alpheratz).  
 
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Andromeda
 
 
Alpheratz
 
 
 
   
     
     
 
Tijger kwadrant
 
 
 
 
Maanhuis 15
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Andromeda
 
 
Mirach
 
  Xiu 15. Kui.
Schrijlings
xiu15  
  Manzil Al Batn al Hut : 'The Belly of the Fish' ; met Mirach.  
  In de Middeleeuwen werd Al Sharatain (de Twee Tekens) vaak als  
  Manzil 1 gehanteerd en in de oudheid was dit zelfs Al Thurayya (de Vele Kleintjes, de Pleiaden).  
  Nakshatra Revati : 'Prosperous' ; met Zeta Piscium (Revati).  
 
 
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 16
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aries
 
 
Sheratan
 
  Xiu 16. Lou.
De Terp
xiu16  
  Manzil Al Sharatain : 'De Lans' , met Beta Arietis (Sheratan).  
 
Nakshatra Ashwini : 'Paardenvrouw' , met Sheratan en Mesarthim.
 
 
 
 
 
   
   
 
Maanhuis 17
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Aries
 
 
Botein
 
  Xiu 17. Wei.
De Graanschuur
xiu17  
  Manzil Al Butain : 'De Olijftak' ; met Botein.  
 
Nakshatra Bharani : 'De Kiemdrager' ; met Botein, 35 Arietis,
 
 
39 Arietis en 41 Arietis.
 
 
 
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 18
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Taurus
 
 
Alcyone
 
  Xiu 18. Mao
De Pleiaden
xiu18  
  Manzil Al Thurayya : 'De Vele Kleintjes' ; met Pleiaden.  
  Nakshatra Krittika : 'Snijder' ; gepersonificeerd als de verzorgsters van  
  Kārttikeya, een zoon van Shiva. Met Alcyone; generaal van de Hemelse  
  Legers.  
 
 
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 19
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Taurus
 
 
Ain
 
  Xiu 19. Bi
Het Vangnet
xiu19  
  Manzil Al Dabaran : 'De Ruiter' ; met Al Dabaran.  
  Nakshatra Rohini : 'De Rode' ; een naam van Aldebaran, ook bekend  
  als brāhmī.  
 
 
 
 
   
   
 
Maanhuis 20
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Orion
 
 
Meissa
 
  Xiu 20. Zi
De Bek
xiu20  
  Manzil Al Hak'ah : 'De Kroon, de witte vlek' ; met Meissa.  
  Nakshatra Mrigashirsha : 'Hertenhoofd' ; met Meissa (Lambda Orionis)  
  en Phi Orionis.  
 
 
   
 
 
 
Maanhuis 21
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Orion
 
 
Alnitak
 
  Xiu 21. Shen.
Orion
xiu21  
  Manzil Al Han'ah : 'De Geliefden' / 'Kleine ster met groot licht' ; met Alhena.  
  Nakshatra Ardra : 'Fris groen' ; met Betelgeuse (Alpha Orionis).  
     
 
 
 
 
   
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Gemini
 
 
Alhena
 
     
   
   
     
     
     
Vuurvogel kwadrant
 
 
Maanhuis 22
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Gemini
 
Tejat
 
Xiu 22. Jing.
De Bron
xiu22  
  Manzil Al Dhira : 'De Open Hand' ; met Castor en Pollux.  
Nakshatra Punarvasu : 'Voorspoedig Weer' , ook bekend als Yamakau :  
  'De Twee Wagens' ; met Castor (Alpha Geminorum) en Pollux (Beta Geminorum).  
 
 
 
 
Maanhuis 23
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Cancer
 
Praesaepe
 
Xiu 23. Gui
Geesten
xiu23  
  Manzil Al Nathrah : 'De krib of neusgaten' ; met Praesaepe.  
  Nakshatra Pushya/Tishya : 'Voeding' ; met Asellus Australis en  
  Theta Cancri.  
 
 
 
Maanhuis 24
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Hydra
 
 
Xiu 24. Liu.
De Wilg
xiu24  
Manzil Al Tarf : 'Het Oog, De Oogopslag' ; met Alterf.  
Nakshatra Ashlesha : 'De Omarmer' ; met het 5 sterren kluster Delta Hydrae,  
  Epsilon Hydrae, Eta Hydrae, Rho Hydrae en Sigma Hydrae (Minchir).  
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Leo
 
Alterf
 
   
 
 
Maanhuis 25
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Hydra
 
Regulus
 
Xiu 25. Xing
De Vogel
xiu25  
  Manzil Al Jabhah : 'De Leeuw, het Voorhoofd/aangezicht' ; met Regulus.  
Nakshatra Magha : 'De Grote'' ; met Regulus.  
   
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Leo
 
 
 
Maanhuis 26
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Hydra
 
 
Xiu 26. Zhang.
De Boog
xiu26  
  Manzil Al Zubrah : 'De Armband, De Manen' ; met Zosma.  
Nakshatra Purva Phalguni : 'Eerste Roodachtige' ; met Zosma (Delta Leonis)  
en Chertan (Theta Leonis).  
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Leo
 
 
 
Maanhuis 27
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Crater
 
 
Xiu 27. Yi.
De Vleugels
xiu27  
  Manzil Al Sarfah : 'De veranderaar v.h. weer' ; met Denebola (Beta Leonis).  
Nakshatra Uttara Phalguni : 'Volgende Roodachtige' ; met Denebola (Beta  
Leonis).  
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Leo
 
 
 
Maanhuis 28
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Corvus
 
 
Xiu 28. Zhen.
De Trede
xiu28  
  Manzil Al Awwa : 'De Blaffer' ; met Zavijava.  
Nakshatra Hasta : 'De Hand' ; met Alpha Corvi (Alchita), Beta Corvi (Kraz),  
Gienah (crv), Delta Corvi (Algorab) en Epsilon Corvi (Minkar).  
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Corvus
 
Gienah
 
 
 
Oorspronkelijk Sterrenbeeld: Virgo
 
Zavijava
 
 
   
   
     
naar maanhuis 23 naar maanhuis 24 naar maanhuis 25 naar maanhuis 26 naar maanhuis 27 naar maanhuis 28 naar maanhuis 1 naar maanhuis 2 naar maanhuis 3 naar maanhuis 4 naar maanhuis 5 naar maanhuis 6 naar maanhuis 7 naar maanhuis 8 naar maanhuis 9 naar maanhuis 10 naar maanhuis 11 naar maanhuis 12 naar maanhuis 13 naar maanhuis 14 naar maanhuis 15 naar maanhuis 16 naar maanhuis 17 naar maanhuis 18 naar maanhuis 19 naar maanhuis 20 naar maanhuis 21 naar maanhuis 22 naar Kreeft naar Leeuw naar Maagd naar Weegschaal naar Schorpioen naar Boogschutter naar Steenbok naar Waterman naar Ram naar Stier naar Tweeling